بررسی غلظت فلزات سنگین (سرب، مس و کادمیوم) در گاماروس pontogammarus maeoticus در سواحل جنوب غربی دریای خزر حد فاصل رامسر تا انزلی

هدف از انجام این بررسی تعیین میزان آلودگی گاماروس گونه pontogammarus maeoticus به سرب، مس و کادمیوم در سواحل جنوب غربی دریای خزر در حدفاصل رامسر تا بندر انزلی بود. نمونه برداری در بهار و تابستان از 3 ایستگاه با سه تکرار با استفاده از توری با قطر چشمه 1 میلیمتر انجام و بعد از انتقال به آزمایشگاه با جذب اتمی غلظت فلزات سنگین اندازه گیری شد. رسم نمودارها با نرم افزار excel انجام و برای بررسی معنی داری تفاوت غلظت فلزات سنگین با نرم افزار spss آزمون تجزیه واریانس یک طرفه و تست lsd انجام گردید. میانگین غلظت سرب، مس و کادمیوم به ترتیب 02/1، 61/95 و 81/0 میکروگرم بر گرم در بهار و 46/1، 91/93 و 74/0 در تابستان بود. مقایسه نتایج تحقیق حاضر با استاندارد آمریکا (جدول 5) نشان داد که میزان غلظت فلز مس در گاماروس مورد بررسی در دو فصل در همه ایستگاه ها در حد مجاز بود (جدول 3). غلظت کادمیوم در گاماروس گونه p. maeoticus از نظر استاندارد اتحادیه اروپا برای شاه میگوی خوراکی (ppm 50/0) در حد مجاز نبود؛ در حالی که از نظر سایر استانداردهای اتحادیه اروپا، آمریکا و استرالیا میزان این فلز در وضعیت مجاز بود. فلز سرب در گاماروس از نظر استاندارد سرپایان خوراکی اتحادیه اروپا و استاندارد ماهی استرالیا در حد مجاز نبود ولی از نظر استاندارد آمریکا و استاندارد مربوط به دوکفه ایهای خوراکی اتحادیه اروپا و نیز استاندارد مربوط به نرمتنان خوراکی استرالیا سرب در حد مجاز بود. باید توجه داشت که این فلز در بهار در انزلی در حد کمی قرار داشت و از نظر همه استانداردها به استثناء ماهی در استاندارد استرالیا در حد قابل قبول قرار داشت. باتوجه به نتایج تحقیق و استانداردهای بیان شده از سوی سازمان های بین المللی برای تجمع فلزات در بدن جانوران، وضعیت سرب و کادمیوم در بدن این گونه گاماروس نگران کننده می باشد. به ویژه آنکه بچه ماهیان اقتصادی نظیر ماهی سفید و کفال از این گاماروس تغدیه می کنند. در صورت انتقال و تجمع این فلزات سنگین در بدن ماهیان سفید و کفال این موضوع می تواند یک زنگ خطر محسوب شود، از این نظر بررسی نحوه انتقال این دو فلز به بدن ماهی ها و نیز جلوگیری از آلودگی دریای خزر به فلزات سنگین ضروری به نظر می رسد.